Geografija
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
neshto cemo da iskopamo...nisam neshto upucen u tu granu ali naci cemo...
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
Evo jedan lik je malo opisao zemljotrese...malo je duze jebiga...
Nisam seizmolog, pisem ono sto su nas kao gradjevince naucili, a ako neko strucniji od mene bude imao sta da doda i oduzme, neka to uradi slobodno.
Daklem, sta je to zemljotres. Mnogima je prva asocijacija ljuljanje namestaja, lustera, bezanje niz stepenice... U sustini ono sto ljudi osecaju kao zemljotres je posledica pomeranja u zemljinoj kori.
Pokusacu sto slikovitije da objasnim.
Zemljina kora je niz ploca ocvrsle lave (i kojecega drugog izmesanog, erodiranog, sedimentiranog itd.) koje plivaju po istopljenoj magmi. Ta kora nije jedinstvena, vec postoji nekoliko velikih ploca: Evroazijska, Arabijska, Africka, Severnoamericka, Nazka (Istocno Pacificka), Juznoamericka, Indoaustralijska, Pacificka i Antarkticka ploca. Medju primarne ploce ubrajaju se jos i neke manje ploce koje se nalaze izmedju glavnih nabrojanih: Huan de Fuka (Kalifornijska), Karipska, Kokosova, ploca Nove Skotske i Filipinska ploca. One su sve medjusobno spojene po primarnim rasedima. Te ploce se krecu nezavisno u odnosu jedna na drugu i taru se na tim spojevima. Spojevi, naravno, nisu glatki, pa su ta trenja poprilicno velika i medjusobna relativna pomeranja ploca su mala, ali se na taj nacin u tim spojevima nakuplja energija. Ta akumulacija energije ne moze da se desava do u nedogled, vec u jednom trenutku sile koje deluju na spoju premase cvrstocu na trenje samog spoja i dolazi do naglog loma. Mesto tog loma naziva se hipocentar zemljotresa. Energija koja se u tom trenutku oslobodi putuje na sve strane, sferno od hipocentra, u vidu poduznih i poprecnih talasa koji pomeraju slojeve zemljine kore. Kada ti talasi stignu do povrsine zemlje desava se pojava koju nazivamo zemljotresom. Tacka na povrsini zemlje direktno iznad hipocentra je epicentar zemljotresa.
Lomovi na primarnim rasedima su obicno vrlo jaki i praceni otpustanjima ogromnih kolicina energije koje cesto dovode do novih lomova samih ploca - to su sekundarni rasedi (kao onaj u Jadranu blizu CG obale koji je doveo do onog cuvenog zemljotresa). Tercijarni rasedi (kao npr. onaj koji prolazi kroz Srbiju) nastaju pri jakim zemljotresima na sekundarnim rasedima itd.
Na svakom rasedu, bio on primaran, sekundaran, ili tercijaran, moguci su zemljotresi. Sto ih duze nije bilo, to je verovatnije da ce se desti jaci zemljotres.
U najkracem, zemljotres je po defaultu sudar dve ploce zemljine kore... Nije to sudar kao sto svi zamisljaju - da pre njega nema dodira ploca, da one plivaju jedna ka drugoj pa se zveknu... Kako sam gore i objasnio, one se sve vreme dodiruju i samo je pitanje da li se (1)krecu jedna ka drugoj, (2)krecu paralelno svom spoju, samo na suprotne strane ili razlicitim brzinama (slucajevi (1) i (2) daju zemljotrese) ili (3)se odmicu jedna od druge (sto dovodi do pojave vulkana...).
Zemljotres se na povrsini tla manifestuje kao vertikalno i horizontalno pomeranje. Vertikalno je izrazenije blize epicentru, dok se sa udaljenjem od njega sve vise osecaju horizontalna pomeranja. Ta pomeranja su posledica seizmickih talasa, poduznih i poprecnih. Snaga zemljotresa opada sa udaljenjem od hipocentra, jer kao i svaki talasi, i seizmicki gube na amplitudi dok prolaze kroz materiju koja daje prigusenje. Ova talasna priroda zemljotresa moze da dovede, medjutim, i do pojave rezonancije, kada talasi naidju na tlo koje ima sopstvenu frekvenciju oscilovanja blisku (ili ne dao Bog jednaku) frekvenciji dolazeceg talasa. O ovome malo kasnije.
Jacina zemljotresa meri se raznim skalama. Najvise u upotrebi su Rihterova i Merkali-Kankani-Zibergova (MCS) skala.
Rihterova skala deli zemljotrese prema kolicini energije (magnitudi) koja se oslobodi u hipocentru (zaristu) zemljotresa.
Citat:
Magnituda je relativna mjera oslobodjene energije u zemljotresu. To je neimenovan broj, a uobicajene vrijednosti magnitude nalaze se u granicama 1 - 9, iako je skala magnitude otvorene i sa gornje i sa donje strane. Veoma slabi zemljotresi mogu imati i negativnu magnitudu (posto je magnituda definisana logaritamskom funkcijom). Dakle, magnituda je ekvivalentna energetska mjera zemljotresa vezana za njegovo zariste, sto znaci da ne zavisi od dubine hipocentra (zarista). U cast seizmologa Rihtera (Charls Richter), koji je 1935. godine matematicki definisao magnitudu kao energetsku mjeru dogodjenog zemljotresa, ovaj parametar zemljotresa se naziva i Rihterova magnituda. Inace, potoji vise vrsta magnitude - zavisno od vrste seizmickih talasa koji se koriste pri njenom proracunu - na primjer Mb - magnituda definisana na osnovu amplitude zapreminskih seizmickih talasa, zatim Ms - na osnovu povrsinskih talasa, ML - tzv. lokalna Rihetrova magnituda, utvrdjena na osnovu maksimalnih amplituda transverzalnih sezmickih talasa registrovanih na standardnom Vud Andersonovom torzionom seizmografu, itd.
Izvor: http://www.seismo.cg.yu
Merkalijeva skala zemljotrese deli prema intenzitetu zemljotresa koji se oseca na povrsini tla.
Citat:
Intenzitet zemljotresa izrazava stepen povrsinskih efekata zemljotresa - na gradjevinskim objektima, tlu, ljudima. Izrazava se cjelobrojnim skalama od I do XII stepeni za tzv. Merkalijevu (Mercali - Cancani - Siebergovu) skalu, ili kratko: MCS, kao i ekvivalentne, ali znatno detaljnije skale: EMS-98 (Evropska Makroseizmicka Skala iz 1998. godine), odnosno MSK-64 (Medvedev - Sponhauer - Karnik skala definisana 1964. godine). Skala intenziteta u opsegu I-IX stepeni je tzv. Japanska skala i td. Skale intenziteta su opisne i tekstualno izrazavaju efekte zemljotresa na zamljinoj povrsi. U donjoj tabeli prikazani su osnovni elementi EMS-98 skale.
Intenzitet zemljotresa na zemljinoj povrsi znacajno zavisi od dubine zarista zemljotresa (dublji hipocentar sa istom magnitudom znaci manji intenzitet na povrsi tla i obrnuto), ali i od rastojanja tacke posmatranja do epicentra. Povrsi koje u siroj oblasti epicentra obuhvataju zone sa istim stepenom dogodjenog intenziteta nazivaju se izoseistama zemljotresa.
Sledeca tabela prikazuje skraceni oblik Evropske makroseizmicke skale (EM-98 ).
I - Ne osjecaju ga ljudi, registruju ga samo seizmografi.
II - Reaguju samo vrlo osjetljive osobe u stanju mirovanja.
III - Osjeti ga vise ljudi u unutrasnjosti zgrada.
IV - U kucama ga osjeti veci dio stanovnika, a na otvorenom samo pojedinci. Posudje i prozori zveckaju. Pojedinci se bude iz sna.
V - Osjete ga mnogi i na otvorenom prostoru. Predmeti koji slobodno vise, zanjisu se. Kod pojedinaca izaziva manju paniku.
VI - Osjete ga sve osobe i bjeze iz kuca. Slike padaju sa zidova. Na slabije gradjenim zgradama nastaju prva ostecenja.
VII - Nastaju rusenja djelova namjestaja u stanovima. Ostecenja se javljaju i na kvalitetnijim kucama: manje pukotine na zidovima. Ruse se dijelovi dimnjaka na kucama, padaju crjepovi. Na slabijim objektima su moguca veca ostecenja.
VIII - Vecina ljudi otezano ostaju na nogama. Javljaju se ostecenja na 25% kuca, neke slabije se ruse. U vlaznom tlu i na padinama javljaju se manje pukotine.
IX - Opsta panika. Oko 50% kuca znatno je osteceno, mnoge se ruse, a vecina je neupotrebljiva za dalje stanovanje.
X - Teska ostecenja javljaju se na oko 75% objekata, a vecina njih se rusi. U tlu nastaju pukotine sirine do nekoliko centimetara; Sa padina se odronjavaju stijene, stvaraju se velika klizista u tlu.
XI - Ruse se sve zidane zgrade. U tlu nastaju siroke pukotine iz kojih prodire voda sa pijeskom i muljem. Javljaju se veliki odroni.
XII - Nijedan vjestacki objekat ne moze opstati. Tlo i reljef mijenjaju izgled, zarusavaju se jezera, dok rijeke mijenjaju svoja korita.
Izvor: http://www.seismo.cg.yu
Znaci, Merkali-Kankani-Zibergova (ili ostale prema njoj napravljene) skala i Rihterova skala se ne mogu porediti po tome koja je "jaca" a koja "slabija", jer daju potpuno razlicite podatke. Rihterovom skalom zemljotresi se dele po kolicini energije koja se oslobodi u hipocentu zemljotresa, znaci tamo gde se on desi u zemljinoj kori, dok se Merkalijevom skalom dele po ubrzanju tacaka povrsine tla koje se desava na mestu merenja. Stoga jak zemljotres od 6 "Rihtera" moze da bude i tek 5-6 stepeni Merkalija, ako se desi na dubini od 500 km na primer. A isto tako zemljotres od 4 Rihtera moze da izazove razaranja kao 8-9ti stepen Merkalija, ako se desi plitko, na dubinama do 100km na primer...
E sad, kako seizmolozi mogu da znaju da ce da bude zemljotres? Za sada ne mogu, vec nagadjaju. U Srbiji i Bugarskoj jako dugo nije bilo velikih zemljotresa, pa se ne zna koliko ce koji spojevi koji su nam u blizini moci da sakupljaju energiju i kada ce i gde puci. Uglavno, mnogo je bolja varijanta da se svakih par meseci desi manji zemljotres, nego jednom u 100 godina neki razorni... A kako je poslednji osrednji zemljotres u Srbiji bio 1999te, a razorno jak se ne pamti, ko zna koliko energije se nakupilo u kom delu naseg i susednih raseda... Moze svako da kaze da ce Srbiju pogoditi jak zemljotres i bice u pravu. KADA i tacno GDE ce se to desiti niko ne moze da kaze...
Navescu nekoliko zanimljivosti na ovu temu.
U cetvrtak, 19. septembra 1985. godine katastrofalan zemljotres zadesio je Meksiko Siti. Nije ovaj dogadjaj zapamcen samo po ogromnom broju zrtava, vec i po cinjenici da je doslo do rezonance izmedju tla i seizmickih talasa. Sam zemljotres nije bio uopste tako jak i desio se poprilicno daleko od samog grada da bi izazvao takva razaranja. Ali, desilo se upravo ono sto je najgore - seizmicki talasi su putujuci kroz relativno tvrdo tlo Meksika slabili i najednom naisli na rastresito tlo ispod samog grada (grad je sagradjen na sred jezera, zatrpavanjem istog peskom i zemljom, jer su na tom mestu Acteci videli orla kako jede zmiju - vidite grb Meksika - a to je po njihovom predanju bilo mesto na kome ce nastati najveci grad u istoriji i za sada su u pravu), a desilo se da je frekvencija seizmickih talasa u tom trenutku bila jako jako bliska spostvenoj frekvenciji oscilovanja tla ispod grada. Teoretski, sklapanje ovih frekvencija dovodi do beskonacnog povecavanja amplitude. To se u ovom slucaju i desilo. Tlo je pocelo da se pomera po neverovatnih pola metra na obe strane od ravnoteznog polozaja, a sam zemljotres se produzio na neverovatnih 50 sekundi. Naravno da takva pomeranja koja traju toliko dugo velika vecina zgrada nije mogla da izdrzi i Meksiko Siti je gotovo sravnjen...
1. novembra 1755. godine desio se do sada najjaci zabelezeni zemljotres na Zemlji. Epicentar je bio nekih 200 km u Atlantskom okeanu severozapadno od Lisabona. Procenjuje se da je magnituda zemljotresa bila neverovatnih 8,98 Rihtera (maksimum je 9). Zemljotres je skoro u potpunosti sravnio Lisabon, a cunami koji je od njega nastao je 'sprao' ostatke glavnog grada do tada veoma jake kolonijalne sile. Zanimljivo je i to da su seizmicki talasi, putujuci od hipocentra, slabili, pa se ponovo pojacavali nailazeci na tlo bliske frekvencije, pa ponovo slabili i ponovo se pojacavali, da bi na kraju udarili u - Luksemburg i srusili tamosnju kasarnu... Na potezu izmedju Lisabona i Luksemburga zemljotres se nije osetio...
*****
Sto se tice gradjevinskih objekata i njihovog projektovanja na uslove seizmickog opterecenja, necu da vas time smaram. Samo cu reci par bitnih detalja na koje mozete sami da obratite paznju pri gradnji/kupovini kuca/stanova.
Za zgrade je mnogo bitnije ubrzanje tla koje se ispod njih desava nego energija koja se oslobadja ko zna gde udaljeno od zgrade. Zato se i koristi gore navedena modifikovana Merkali-Kankanijeva skala.
Prema vazecim propisima za gradnju u seizmicki aktivnim podrucjima SCG (sto ce reci - u celoj drzavi), nekoliko stvari moraju biti uradjene kako bi objekat imao sigurnost u slucaju zemljotresa.
1. Objekti koji imaju elemente od opeke ne smeju imati zidove od opeke vislje od 2 metra, a da se u njima ne pojavi horizontalna armiranobetonska greda - horizontalni 'serklaz'
2. Iznad svakog otvora u zidu, od cega god zid bio, mora postojati armiranobetonska greda ('natprozornik' i 'nadvratnik')
3. Sve zgrade moraju u svakom uglu, svakom suceljavanju zidova i na svakih 15 kvadratnih metara fasade jednog sprata imati vertikalni armiranobetonski element - vertikalni 'serklaz'
4. Zgrade koje se rade na stubovima moraju imati armiranobetonska jezgra za liftove i stepenista, ili pojedinacne armiranobetonske zidove u oba pravca po celoj visini objekta, koji ce primati na sebe uticaje od zemljotresa
5. U zgradama sa stubovima ne sme postojati nijedan sprat u kome nema armiranobetonskih zidova (tzv. 'fleksibilni sprat') - ovo pravilo ne postoji zapisano u normama SCG, vec u novim propisima EU ("Evrokod"), ali se i kod nas koristi sporazumno.
Postoje jos mnoga pravila, ali vas necu njima zamarati.
Zbog svega ovoga sto sam ovde naveo, moram reci i sledece. Nas narod mora da utuvi u glavu jednom za svagda: Ne dao Bog Beogradu i Srbiji zemljotres jaci od VI stepeni Merkalijeve skale! Zasto?
Pogledajte malo oko sebe sta se i kako gradi... I laiku je jasno da je 90% toga sto je nadogradjivano i budzeno uradjeno bez ikakve krutosti, ojacanja i stabilnosti u slucaju zemljotresa. Pogledajte malo zgrade po Karaburmi... One "Pecurke"... Pa zar biste pokusali da napravite takvo nesto od decijih kocaka za gradjenje? Da li je stabilnije nesto sto je dole sire a gore uze ili obrnuto?! Sta se lakse prevrne, piramida ili pecurka? A da ne pricam o trznim centrima po Zarkovu koji su gradjeni bez ijednog jedinog betonskog zida izmedju stubova... Ovo vam mozda zvuci cudno, zasto mora zid, ali probajte i sami, nabodite 10tak cackalica u oblandu i na njih nabodite parce mesa od 400-500 grama, pa pocnite da tresete oblandu... sta ce se desiti? Uzgred, pri poslednjih par zemljotresa u Turskoj, desetine hiljada ljudi je izginulo u prizemljima zgrada u kojima su privatnici koji su iznajmili prostor za svoje radnje samovoljno poskidali zidove i ostavili samo stubove... Kad je zemljotes zveknuo, zgrada se pomerila u stranu, cackalice popucale i prvi sprat seo u prizemlje...
Kod nas je problem je u narodu. U Srbiji svi znaju da lece i da grade. Sta ce nekome lekar, njegova jetrva ima caj koji sidu leci! Sta ce nekome projektant, digao je on sa svojim pajtosima 25 kuca i nijedna nije pala...
Nije pala jer nije Srbiju zveknuo pravi zemljotres jaaako dugo. To ne znaci da nece - Srbija je jako blizu sekundarnih raseda koji idu kroz Jadran i Bugarsku, a kroz samu Srbiju prolazi tercijarni rased, od Kopaonika (Skoplja i Grcke) pa do Mionickog kraja... To sto je rased tercijarni ne znaci da su samim tim i zemljotresi slabiji... Ne moze se ocekivati San Francisko i 11 stepeni merkalija, ali je po mapi seizmicnosti po kojoj se zgrade racunaju (kad se radi po propisu) cela Srbija u devetom stepenu Merkalija... To znaci da je maksimalni ocekivani zemljotres u 10000 godina IX stepeni Merkalijeve skale...
Ponovicu jos jednom: Zaboravite Rihtera, on ne daje nikakve relevantne podatke o zemljotresu osim o energiji koja se oslobodi, ali njen efekat zavisi od dubine na kojoj se desi zemljotres - Skoplje 69te, zemljotres nije bio jak po Rihteru, ali je bio jako, jako plitko, svega 70tak km pod povrsinom, pa je zato Skoplje sravnjeno sa zemljom maltene...
Onaj zemljotres u Mionici 1997me je bio 6,4 stepena, u Beogradu se osetio kao 4,9, pa je pala terasa u Prizrenskoj ulici... Pa se vi zamislite malo sta bi se desilo samo 7 stepeni da se zvekne, a ne 9 koliko je moguce.... Ne dao Bog!
Nisam seizmolog, pisem ono sto su nas kao gradjevince naucili, a ako neko strucniji od mene bude imao sta da doda i oduzme, neka to uradi slobodno.
Daklem, sta je to zemljotres. Mnogima je prva asocijacija ljuljanje namestaja, lustera, bezanje niz stepenice... U sustini ono sto ljudi osecaju kao zemljotres je posledica pomeranja u zemljinoj kori.
Pokusacu sto slikovitije da objasnim.
Zemljina kora je niz ploca ocvrsle lave (i kojecega drugog izmesanog, erodiranog, sedimentiranog itd.) koje plivaju po istopljenoj magmi. Ta kora nije jedinstvena, vec postoji nekoliko velikih ploca: Evroazijska, Arabijska, Africka, Severnoamericka, Nazka (Istocno Pacificka), Juznoamericka, Indoaustralijska, Pacificka i Antarkticka ploca. Medju primarne ploce ubrajaju se jos i neke manje ploce koje se nalaze izmedju glavnih nabrojanih: Huan de Fuka (Kalifornijska), Karipska, Kokosova, ploca Nove Skotske i Filipinska ploca. One su sve medjusobno spojene po primarnim rasedima. Te ploce se krecu nezavisno u odnosu jedna na drugu i taru se na tim spojevima. Spojevi, naravno, nisu glatki, pa su ta trenja poprilicno velika i medjusobna relativna pomeranja ploca su mala, ali se na taj nacin u tim spojevima nakuplja energija. Ta akumulacija energije ne moze da se desava do u nedogled, vec u jednom trenutku sile koje deluju na spoju premase cvrstocu na trenje samog spoja i dolazi do naglog loma. Mesto tog loma naziva se hipocentar zemljotresa. Energija koja se u tom trenutku oslobodi putuje na sve strane, sferno od hipocentra, u vidu poduznih i poprecnih talasa koji pomeraju slojeve zemljine kore. Kada ti talasi stignu do povrsine zemlje desava se pojava koju nazivamo zemljotresom. Tacka na povrsini zemlje direktno iznad hipocentra je epicentar zemljotresa.
Lomovi na primarnim rasedima su obicno vrlo jaki i praceni otpustanjima ogromnih kolicina energije koje cesto dovode do novih lomova samih ploca - to su sekundarni rasedi (kao onaj u Jadranu blizu CG obale koji je doveo do onog cuvenog zemljotresa). Tercijarni rasedi (kao npr. onaj koji prolazi kroz Srbiju) nastaju pri jakim zemljotresima na sekundarnim rasedima itd.
Na svakom rasedu, bio on primaran, sekundaran, ili tercijaran, moguci su zemljotresi. Sto ih duze nije bilo, to je verovatnije da ce se desti jaci zemljotres.
U najkracem, zemljotres je po defaultu sudar dve ploce zemljine kore... Nije to sudar kao sto svi zamisljaju - da pre njega nema dodira ploca, da one plivaju jedna ka drugoj pa se zveknu... Kako sam gore i objasnio, one se sve vreme dodiruju i samo je pitanje da li se (1)krecu jedna ka drugoj, (2)krecu paralelno svom spoju, samo na suprotne strane ili razlicitim brzinama (slucajevi (1) i (2) daju zemljotrese) ili (3)se odmicu jedna od druge (sto dovodi do pojave vulkana...).
Zemljotres se na povrsini tla manifestuje kao vertikalno i horizontalno pomeranje. Vertikalno je izrazenije blize epicentru, dok se sa udaljenjem od njega sve vise osecaju horizontalna pomeranja. Ta pomeranja su posledica seizmickih talasa, poduznih i poprecnih. Snaga zemljotresa opada sa udaljenjem od hipocentra, jer kao i svaki talasi, i seizmicki gube na amplitudi dok prolaze kroz materiju koja daje prigusenje. Ova talasna priroda zemljotresa moze da dovede, medjutim, i do pojave rezonancije, kada talasi naidju na tlo koje ima sopstvenu frekvenciju oscilovanja blisku (ili ne dao Bog jednaku) frekvenciji dolazeceg talasa. O ovome malo kasnije.
Jacina zemljotresa meri se raznim skalama. Najvise u upotrebi su Rihterova i Merkali-Kankani-Zibergova (MCS) skala.
Rihterova skala deli zemljotrese prema kolicini energije (magnitudi) koja se oslobodi u hipocentru (zaristu) zemljotresa.
Citat:
Magnituda je relativna mjera oslobodjene energije u zemljotresu. To je neimenovan broj, a uobicajene vrijednosti magnitude nalaze se u granicama 1 - 9, iako je skala magnitude otvorene i sa gornje i sa donje strane. Veoma slabi zemljotresi mogu imati i negativnu magnitudu (posto je magnituda definisana logaritamskom funkcijom). Dakle, magnituda je ekvivalentna energetska mjera zemljotresa vezana za njegovo zariste, sto znaci da ne zavisi od dubine hipocentra (zarista). U cast seizmologa Rihtera (Charls Richter), koji je 1935. godine matematicki definisao magnitudu kao energetsku mjeru dogodjenog zemljotresa, ovaj parametar zemljotresa se naziva i Rihterova magnituda. Inace, potoji vise vrsta magnitude - zavisno od vrste seizmickih talasa koji se koriste pri njenom proracunu - na primjer Mb - magnituda definisana na osnovu amplitude zapreminskih seizmickih talasa, zatim Ms - na osnovu povrsinskih talasa, ML - tzv. lokalna Rihetrova magnituda, utvrdjena na osnovu maksimalnih amplituda transverzalnih sezmickih talasa registrovanih na standardnom Vud Andersonovom torzionom seizmografu, itd.
Izvor: http://www.seismo.cg.yu
Merkalijeva skala zemljotrese deli prema intenzitetu zemljotresa koji se oseca na povrsini tla.
Citat:
Intenzitet zemljotresa izrazava stepen povrsinskih efekata zemljotresa - na gradjevinskim objektima, tlu, ljudima. Izrazava se cjelobrojnim skalama od I do XII stepeni za tzv. Merkalijevu (Mercali - Cancani - Siebergovu) skalu, ili kratko: MCS, kao i ekvivalentne, ali znatno detaljnije skale: EMS-98 (Evropska Makroseizmicka Skala iz 1998. godine), odnosno MSK-64 (Medvedev - Sponhauer - Karnik skala definisana 1964. godine). Skala intenziteta u opsegu I-IX stepeni je tzv. Japanska skala i td. Skale intenziteta su opisne i tekstualno izrazavaju efekte zemljotresa na zamljinoj povrsi. U donjoj tabeli prikazani su osnovni elementi EMS-98 skale.
Intenzitet zemljotresa na zemljinoj povrsi znacajno zavisi od dubine zarista zemljotresa (dublji hipocentar sa istom magnitudom znaci manji intenzitet na povrsi tla i obrnuto), ali i od rastojanja tacke posmatranja do epicentra. Povrsi koje u siroj oblasti epicentra obuhvataju zone sa istim stepenom dogodjenog intenziteta nazivaju se izoseistama zemljotresa.
Sledeca tabela prikazuje skraceni oblik Evropske makroseizmicke skale (EM-98 ).
I - Ne osjecaju ga ljudi, registruju ga samo seizmografi.
II - Reaguju samo vrlo osjetljive osobe u stanju mirovanja.
III - Osjeti ga vise ljudi u unutrasnjosti zgrada.
IV - U kucama ga osjeti veci dio stanovnika, a na otvorenom samo pojedinci. Posudje i prozori zveckaju. Pojedinci se bude iz sna.
V - Osjete ga mnogi i na otvorenom prostoru. Predmeti koji slobodno vise, zanjisu se. Kod pojedinaca izaziva manju paniku.
VI - Osjete ga sve osobe i bjeze iz kuca. Slike padaju sa zidova. Na slabije gradjenim zgradama nastaju prva ostecenja.
VII - Nastaju rusenja djelova namjestaja u stanovima. Ostecenja se javljaju i na kvalitetnijim kucama: manje pukotine na zidovima. Ruse se dijelovi dimnjaka na kucama, padaju crjepovi. Na slabijim objektima su moguca veca ostecenja.
VIII - Vecina ljudi otezano ostaju na nogama. Javljaju se ostecenja na 25% kuca, neke slabije se ruse. U vlaznom tlu i na padinama javljaju se manje pukotine.
IX - Opsta panika. Oko 50% kuca znatno je osteceno, mnoge se ruse, a vecina je neupotrebljiva za dalje stanovanje.
X - Teska ostecenja javljaju se na oko 75% objekata, a vecina njih se rusi. U tlu nastaju pukotine sirine do nekoliko centimetara; Sa padina se odronjavaju stijene, stvaraju se velika klizista u tlu.
XI - Ruse se sve zidane zgrade. U tlu nastaju siroke pukotine iz kojih prodire voda sa pijeskom i muljem. Javljaju se veliki odroni.
XII - Nijedan vjestacki objekat ne moze opstati. Tlo i reljef mijenjaju izgled, zarusavaju se jezera, dok rijeke mijenjaju svoja korita.
Izvor: http://www.seismo.cg.yu
Znaci, Merkali-Kankani-Zibergova (ili ostale prema njoj napravljene) skala i Rihterova skala se ne mogu porediti po tome koja je "jaca" a koja "slabija", jer daju potpuno razlicite podatke. Rihterovom skalom zemljotresi se dele po kolicini energije koja se oslobodi u hipocentu zemljotresa, znaci tamo gde se on desi u zemljinoj kori, dok se Merkalijevom skalom dele po ubrzanju tacaka povrsine tla koje se desava na mestu merenja. Stoga jak zemljotres od 6 "Rihtera" moze da bude i tek 5-6 stepeni Merkalija, ako se desi na dubini od 500 km na primer. A isto tako zemljotres od 4 Rihtera moze da izazove razaranja kao 8-9ti stepen Merkalija, ako se desi plitko, na dubinama do 100km na primer...
E sad, kako seizmolozi mogu da znaju da ce da bude zemljotres? Za sada ne mogu, vec nagadjaju. U Srbiji i Bugarskoj jako dugo nije bilo velikih zemljotresa, pa se ne zna koliko ce koji spojevi koji su nam u blizini moci da sakupljaju energiju i kada ce i gde puci. Uglavno, mnogo je bolja varijanta da se svakih par meseci desi manji zemljotres, nego jednom u 100 godina neki razorni... A kako je poslednji osrednji zemljotres u Srbiji bio 1999te, a razorno jak se ne pamti, ko zna koliko energije se nakupilo u kom delu naseg i susednih raseda... Moze svako da kaze da ce Srbiju pogoditi jak zemljotres i bice u pravu. KADA i tacno GDE ce se to desiti niko ne moze da kaze...
Navescu nekoliko zanimljivosti na ovu temu.
U cetvrtak, 19. septembra 1985. godine katastrofalan zemljotres zadesio je Meksiko Siti. Nije ovaj dogadjaj zapamcen samo po ogromnom broju zrtava, vec i po cinjenici da je doslo do rezonance izmedju tla i seizmickih talasa. Sam zemljotres nije bio uopste tako jak i desio se poprilicno daleko od samog grada da bi izazvao takva razaranja. Ali, desilo se upravo ono sto je najgore - seizmicki talasi su putujuci kroz relativno tvrdo tlo Meksika slabili i najednom naisli na rastresito tlo ispod samog grada (grad je sagradjen na sred jezera, zatrpavanjem istog peskom i zemljom, jer su na tom mestu Acteci videli orla kako jede zmiju - vidite grb Meksika - a to je po njihovom predanju bilo mesto na kome ce nastati najveci grad u istoriji i za sada su u pravu), a desilo se da je frekvencija seizmickih talasa u tom trenutku bila jako jako bliska spostvenoj frekvenciji oscilovanja tla ispod grada. Teoretski, sklapanje ovih frekvencija dovodi do beskonacnog povecavanja amplitude. To se u ovom slucaju i desilo. Tlo je pocelo da se pomera po neverovatnih pola metra na obe strane od ravnoteznog polozaja, a sam zemljotres se produzio na neverovatnih 50 sekundi. Naravno da takva pomeranja koja traju toliko dugo velika vecina zgrada nije mogla da izdrzi i Meksiko Siti je gotovo sravnjen...
1. novembra 1755. godine desio se do sada najjaci zabelezeni zemljotres na Zemlji. Epicentar je bio nekih 200 km u Atlantskom okeanu severozapadno od Lisabona. Procenjuje se da je magnituda zemljotresa bila neverovatnih 8,98 Rihtera (maksimum je 9). Zemljotres je skoro u potpunosti sravnio Lisabon, a cunami koji je od njega nastao je 'sprao' ostatke glavnog grada do tada veoma jake kolonijalne sile. Zanimljivo je i to da su seizmicki talasi, putujuci od hipocentra, slabili, pa se ponovo pojacavali nailazeci na tlo bliske frekvencije, pa ponovo slabili i ponovo se pojacavali, da bi na kraju udarili u - Luksemburg i srusili tamosnju kasarnu... Na potezu izmedju Lisabona i Luksemburga zemljotres se nije osetio...
*****
Sto se tice gradjevinskih objekata i njihovog projektovanja na uslove seizmickog opterecenja, necu da vas time smaram. Samo cu reci par bitnih detalja na koje mozete sami da obratite paznju pri gradnji/kupovini kuca/stanova.
Za zgrade je mnogo bitnije ubrzanje tla koje se ispod njih desava nego energija koja se oslobadja ko zna gde udaljeno od zgrade. Zato se i koristi gore navedena modifikovana Merkali-Kankanijeva skala.
Prema vazecim propisima za gradnju u seizmicki aktivnim podrucjima SCG (sto ce reci - u celoj drzavi), nekoliko stvari moraju biti uradjene kako bi objekat imao sigurnost u slucaju zemljotresa.
1. Objekti koji imaju elemente od opeke ne smeju imati zidove od opeke vislje od 2 metra, a da se u njima ne pojavi horizontalna armiranobetonska greda - horizontalni 'serklaz'
2. Iznad svakog otvora u zidu, od cega god zid bio, mora postojati armiranobetonska greda ('natprozornik' i 'nadvratnik')
3. Sve zgrade moraju u svakom uglu, svakom suceljavanju zidova i na svakih 15 kvadratnih metara fasade jednog sprata imati vertikalni armiranobetonski element - vertikalni 'serklaz'
4. Zgrade koje se rade na stubovima moraju imati armiranobetonska jezgra za liftove i stepenista, ili pojedinacne armiranobetonske zidove u oba pravca po celoj visini objekta, koji ce primati na sebe uticaje od zemljotresa
5. U zgradama sa stubovima ne sme postojati nijedan sprat u kome nema armiranobetonskih zidova (tzv. 'fleksibilni sprat') - ovo pravilo ne postoji zapisano u normama SCG, vec u novim propisima EU ("Evrokod"), ali se i kod nas koristi sporazumno.
Postoje jos mnoga pravila, ali vas necu njima zamarati.
Zbog svega ovoga sto sam ovde naveo, moram reci i sledece. Nas narod mora da utuvi u glavu jednom za svagda: Ne dao Bog Beogradu i Srbiji zemljotres jaci od VI stepeni Merkalijeve skale! Zasto?
Pogledajte malo oko sebe sta se i kako gradi... I laiku je jasno da je 90% toga sto je nadogradjivano i budzeno uradjeno bez ikakve krutosti, ojacanja i stabilnosti u slucaju zemljotresa. Pogledajte malo zgrade po Karaburmi... One "Pecurke"... Pa zar biste pokusali da napravite takvo nesto od decijih kocaka za gradjenje? Da li je stabilnije nesto sto je dole sire a gore uze ili obrnuto?! Sta se lakse prevrne, piramida ili pecurka? A da ne pricam o trznim centrima po Zarkovu koji su gradjeni bez ijednog jedinog betonskog zida izmedju stubova... Ovo vam mozda zvuci cudno, zasto mora zid, ali probajte i sami, nabodite 10tak cackalica u oblandu i na njih nabodite parce mesa od 400-500 grama, pa pocnite da tresete oblandu... sta ce se desiti? Uzgred, pri poslednjih par zemljotresa u Turskoj, desetine hiljada ljudi je izginulo u prizemljima zgrada u kojima su privatnici koji su iznajmili prostor za svoje radnje samovoljno poskidali zidove i ostavili samo stubove... Kad je zemljotes zveknuo, zgrada se pomerila u stranu, cackalice popucale i prvi sprat seo u prizemlje...
Kod nas je problem je u narodu. U Srbiji svi znaju da lece i da grade. Sta ce nekome lekar, njegova jetrva ima caj koji sidu leci! Sta ce nekome projektant, digao je on sa svojim pajtosima 25 kuca i nijedna nije pala...
Nije pala jer nije Srbiju zveknuo pravi zemljotres jaaako dugo. To ne znaci da nece - Srbija je jako blizu sekundarnih raseda koji idu kroz Jadran i Bugarsku, a kroz samu Srbiju prolazi tercijarni rased, od Kopaonika (Skoplja i Grcke) pa do Mionickog kraja... To sto je rased tercijarni ne znaci da su samim tim i zemljotresi slabiji... Ne moze se ocekivati San Francisko i 11 stepeni merkalija, ali je po mapi seizmicnosti po kojoj se zgrade racunaju (kad se radi po propisu) cela Srbija u devetom stepenu Merkalija... To znaci da je maksimalni ocekivani zemljotres u 10000 godina IX stepeni Merkalijeve skale...
Ponovicu jos jednom: Zaboravite Rihtera, on ne daje nikakve relevantne podatke o zemljotresu osim o energiji koja se oslobodi, ali njen efekat zavisi od dubine na kojoj se desi zemljotres - Skoplje 69te, zemljotres nije bio jak po Rihteru, ali je bio jako, jako plitko, svega 70tak km pod povrsinom, pa je zato Skoplje sravnjeno sa zemljom maltene...
Onaj zemljotres u Mionici 1997me je bio 6,4 stepena, u Beogradu se osetio kao 4,9, pa je pala terasa u Prizrenskoj ulici... Pa se vi zamislite malo sta bi se desilo samo 7 stepeni da se zvekne, a ne 9 koliko je moguce.... Ne dao Bog!
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
Vulkani...
http://www.volcanolive.com/
http://www.volcanolive.com/
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
najboljih 10 geografskih sajtova u 2005.
Top Ten Sites of The Year
In the spirit of the end of the year, I have chosen the ten websites that are the ten best sources for geographical information on the Internet. So, here they are, in no particular order, the ten best geographical websites of 2005...
http://local.google.com/local
By far, Google Local is the best new site of the year. In addition to clear maps and driving directions, Google Local provides aerial photos of places across the United States. It even provides hybrid maps that include satellite images with a map data overlay. Plus, it uses Google search technology to better understand what you're looking for. All you have to do is type something like "hotels, 90048" and you'll get a listing and marked map of hotels in that area. Outstanding!
http://www.crwflags.com/
Flags of the World (FOTW) is so very interesting. Not only do you have thousands of images of flags, both modern and historical, but FOTW provides the stories of how those flags came to be. You can even use FOTW to track geopolitical changes in a place - it's a goldmine of information for a historical geographer. Vexillological!
http://www.nationmaster.com/
NationMaster.com is a site filled with an incredible amount of international statistics and information. For example, if you need to know which country leads the world in banana exports, just click the "Agriculture" link on the left-hand side and you'll be able to get to a nice listing of agricultural statistics so select banana exports. Then, you'll get a bar graph showing the top exporters of bananas. It's very cool!
http://www.xist.org/
GeoHive is not to be missed! It is the most comprehensive population data resource on the Internet. Really, where else can you find population estimates for the administrative divisions of Afghanistan. Fantastic!
http://www.livescience.com/
OK, so LiveScience isn't a geography-specific site but it is an amazing source for science and earth science news. I refer to it often and enjoy their great content; I'm sure you won't be disappointed!
http://www.worldtimezone.com/
f you need to know the time right now in Siberia, there's no better source than WorldTimeZone. Go to the home page and you'll get a map of the current time everywhere on the planet.Spectacular!
http://www.lib.utexas.edu/
The PCL Map Collection is a huge collection of scanned paper maps on the Internet. Most of the maps are public domain maps from the CIA but they're great maps. The historical map collection is great, too. Fascinating!
http://www.worldclimate.com/
World Climate is an extensive database of climate data for places around the world. Just type in the name of a city and you'll be able to obtain great climate information. Brrrrr!
http://www.cia.gov/
Published online for the last 15 years, the annual CIA World Factbook contains extensive profiles for every country and territory on the planet - 271 entries in all. From population to economics to the drug trade, if you want specific information about a place, this is the source.
Surreptitious!
http://www.census.gov/
If you need any data about the people of the United States, the Bureau's site has it. From the population of North Pole, Alaska (1,659) to the nation as a whole (about 298 million), the Bureau has everything under the sun. Detailed!
I 11# kao bonus sajt
http://geography.about.com/mbody.htm
If this weren't my list, I'd definitely have to rank my site in the top ten. Most aren't aware of the breadth of my site, which has been operational for nearly nine years - hundreds of original articles, geography quizzes, an extensive online world atlas, a discussion forum, a weekly email newsletter, a geography blog, a comprehensive frequently asked questions section, links to great geographical websites (see left-hand side), and more! My site grows in geographic content every day so be sure to visit regularly! Supercalifragilisticexpialidocious!
Top Ten Sites of The Year
In the spirit of the end of the year, I have chosen the ten websites that are the ten best sources for geographical information on the Internet. So, here they are, in no particular order, the ten best geographical websites of 2005...
http://local.google.com/local
By far, Google Local is the best new site of the year. In addition to clear maps and driving directions, Google Local provides aerial photos of places across the United States. It even provides hybrid maps that include satellite images with a map data overlay. Plus, it uses Google search technology to better understand what you're looking for. All you have to do is type something like "hotels, 90048" and you'll get a listing and marked map of hotels in that area. Outstanding!
http://www.crwflags.com/
Flags of the World (FOTW) is so very interesting. Not only do you have thousands of images of flags, both modern and historical, but FOTW provides the stories of how those flags came to be. You can even use FOTW to track geopolitical changes in a place - it's a goldmine of information for a historical geographer. Vexillological!
http://www.nationmaster.com/
NationMaster.com is a site filled with an incredible amount of international statistics and information. For example, if you need to know which country leads the world in banana exports, just click the "Agriculture" link on the left-hand side and you'll be able to get to a nice listing of agricultural statistics so select banana exports. Then, you'll get a bar graph showing the top exporters of bananas. It's very cool!
http://www.xist.org/
GeoHive is not to be missed! It is the most comprehensive population data resource on the Internet. Really, where else can you find population estimates for the administrative divisions of Afghanistan. Fantastic!
http://www.livescience.com/
OK, so LiveScience isn't a geography-specific site but it is an amazing source for science and earth science news. I refer to it often and enjoy their great content; I'm sure you won't be disappointed!
http://www.worldtimezone.com/
f you need to know the time right now in Siberia, there's no better source than WorldTimeZone. Go to the home page and you'll get a map of the current time everywhere on the planet.Spectacular!
http://www.lib.utexas.edu/
The PCL Map Collection is a huge collection of scanned paper maps on the Internet. Most of the maps are public domain maps from the CIA but they're great maps. The historical map collection is great, too. Fascinating!
http://www.worldclimate.com/
World Climate is an extensive database of climate data for places around the world. Just type in the name of a city and you'll be able to obtain great climate information. Brrrrr!
http://www.cia.gov/
Published online for the last 15 years, the annual CIA World Factbook contains extensive profiles for every country and territory on the planet - 271 entries in all. From population to economics to the drug trade, if you want specific information about a place, this is the source.
Surreptitious!
http://www.census.gov/
If you need any data about the people of the United States, the Bureau's site has it. From the population of North Pole, Alaska (1,659) to the nation as a whole (about 298 million), the Bureau has everything under the sun. Detailed!
I 11# kao bonus sajt
http://geography.about.com/mbody.htm
If this weren't my list, I'd definitely have to rank my site in the top ten. Most aren't aware of the breadth of my site, which has been operational for nearly nine years - hundreds of original articles, geography quizzes, an extensive online world atlas, a discussion forum, a weekly email newsletter, a geography blog, a comprehensive frequently asked questions section, links to great geographical websites (see left-hand side), and more! My site grows in geographic content every day so be sure to visit regularly! Supercalifragilisticexpialidocious!
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
izvestaj o tome sta se desilo u 2005 godini, s naucne strane gledano...
http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn8516
http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn8516
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
Sve je manje Srba u Rumuniji
TEMIŠVAR - Predsednik Saveza Srba u Rumuniji, poslanik i pisac prof. dr Slavomir Gvozdenović, rekao je da se broj Srba u toj susednoj državi u poslednjoj deceniji procentualno, izuzimajući Nemce, najviše smanjio među svih 18 nacionalnih manjina, koliko ih ima u Rumuniji.
Gvozdenović je u izjavi Tanjugu precizirao da je, prema zvaničnoj statistici, u Rumuniji 1992. godine bilo 29.090 Srba, a deceniju kasnije 22.561, napominjući da se "nesreća iz matice negativno odrazila i na Srbe u rasejanju, pa tako i u Rumuniji, posebno prilikom izjašnjavanja o nacionalnom poreklu u mešovitim porodicama i brakovima".
Zato je, prema njegovom mišljenju, sada najvažnije da "onoliko koliko nas ima, sačuvamo svoju posebnost, poštujući sve narode u Rumuniji, da sačuvamo svoje i tako odložimo sve ono što je neminovnost za sve manjine".
TEMIŠVAR - Predsednik Saveza Srba u Rumuniji, poslanik i pisac prof. dr Slavomir Gvozdenović, rekao je da se broj Srba u toj susednoj državi u poslednjoj deceniji procentualno, izuzimajući Nemce, najviše smanjio među svih 18 nacionalnih manjina, koliko ih ima u Rumuniji.
Gvozdenović je u izjavi Tanjugu precizirao da je, prema zvaničnoj statistici, u Rumuniji 1992. godine bilo 29.090 Srba, a deceniju kasnije 22.561, napominjući da se "nesreća iz matice negativno odrazila i na Srbe u rasejanju, pa tako i u Rumuniji, posebno prilikom izjašnjavanja o nacionalnom poreklu u mešovitim porodicama i brakovima".
Zato je, prema njegovom mišljenju, sada najvažnije da "onoliko koliko nas ima, sačuvamo svoju posebnost, poštujući sve narode u Rumuniji, da sačuvamo svoje i tako odložimo sve ono što je neminovnost za sve manjine".
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
jedna zanimljivost iz jezera sveta.Vezano je za jegulje koje zive u Ohridskom jezeru i radi mrescenja preko Drima,Jadrana i Atlantika dospevaju do Sargaskog mora,tu se prcnu i uginu.Njihovi mladi tu neko vreme iskuliraju 8) pa nazad istim putem u jebeni Ohrid.Kakve ribe da ih svako pozeli
mi nismo ljudi mi smo sa karaburme
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
:smt037
jebo te Furio...
jebo te Furio...
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
-
Booze Brothers
- glavni internet kezualac Srbije...
- Posts: 36044
- Joined: Wed Sep 07, 2005 3:40 pm
- Location: Singidunum 44°48'51.26"N / 20°29'52.15"E
- Contact:
Svetu je ostalo još samo 20 godina da okrene list i preduzme drastične mere za borbu protiv klimatskih promena i tako predupredi dramatične i nezaustavljive promene, smatra australijski naučnik Tim Flaneri.
'Narednih 20 godina moramo u znatnoj meri da smanjimo emisiju gasova s efektom staklene bašte. Do tada ćemo bitku za klimatske promene dobiti ili izgubiti', upozorio je Flaneri u intervjuu za AP. Flaneri je govorio pred početak samita o klimatskim promenama naredne sedmice u Australiji i par dana pošto je obelodanjeno da je 2005. bila rekordno topla godina.
Flaneri smatra da su dve decenije vremenski period tokom kojeg će u atmosferu, ukoliko se emisija ne smanji, biti ispuštena dovoljna količina ugljen-dioksida da bi se temperatura u svetu podigla za dva stepena i prouzrokovala katastrofalne klimatske promene.
Sledeće nedelje američki državni sekretar Kondoliza Rajs sastaće se s visokim zvaničnicima Australije, Kine, Indije, Južne Koreje i Japana da bi razmotrili načine borbe protiv klimatskih promena. Reč je o prvom sastanku Azijsko-pacifičkog parterstva za čist razvoj i klimu, sklopljenog u julu prošle godine.
Te zemlje koje sa Sjedinjenim Američkim Državama, čine gotovo polovinu svetskog stanovništva i učestvuju s oko 50 odsto u svetskoj potrošnji energije, nastoje da razviju i povećaju rasprostranjenost nuklearne energije i tehnologija koje bi omogućile da se gasovi s efektom staklene bašte ne oslobađaju u atmosferu prilikom sagorevanja goriva.
Flaneri je, međutim, ocenio da uopšte nije izvesno da u današnjem svetu plan smanjenja emisije štetnih gasova može da funkcioniše na dobrovoljnoj osnovi. Ovaj naučnik smatra da su za neophodne rezultate potrebni propisi ili tržišni mehanizmi poput poreza i vladine subvencije za ekološku energiju.
SAD i Australija su odbile da prihvate Protokol iz Kjota koji razvijenim zemljama nalaže da smanje emisiju gasova s efektom staklene bašte poput ugljen-dioksida i metana za najmanje 5,2 odsto. One su ga odbacile baš zato što je obavezujući i zahteva ispunjenje određenih ciljeva u utvrđenom roku.
SAD su najveći svetski zagađivač odgovoran za gotovo četvrtinu ukupne svetske emisije gasova s efektom staklene bašte. Kina i Indija su potpisale sporazum iz Kjota, ali kao zemlje u razvoju nisu morale da prihvate precizna ograničenja. Stručnjaci upozoravaju da se posledice klimatskih promena već osećaju i ukazuju da su sve brojnije vremenske nepogode posledica globalnig zgrevanja.
Meteorolozi su saopštili da je 2005. bila najtoplija godina dosad zabeležena u Australiji. Prosečna temeratura iznosila je 22,89 stepeni Celzijusa, čak 1,09 stepeni više nego u periodu od 1961. do 1990. koji se smatra referentnim za merenje globalnog zagrevanja.
'Možda se na prvi pogled čini da ovo povećanje nije značajno, ali porast prosečne temperature za jedan stepen odgovara promeni koja bi se desila kada bi se mnogi gradovi južne Australije pomerili približno 100 kilometara na
'Narednih 20 godina moramo u znatnoj meri da smanjimo emisiju gasova s efektom staklene bašte. Do tada ćemo bitku za klimatske promene dobiti ili izgubiti', upozorio je Flaneri u intervjuu za AP. Flaneri je govorio pred početak samita o klimatskim promenama naredne sedmice u Australiji i par dana pošto je obelodanjeno da je 2005. bila rekordno topla godina.
Flaneri smatra da su dve decenije vremenski period tokom kojeg će u atmosferu, ukoliko se emisija ne smanji, biti ispuštena dovoljna količina ugljen-dioksida da bi se temperatura u svetu podigla za dva stepena i prouzrokovala katastrofalne klimatske promene.
Sledeće nedelje američki državni sekretar Kondoliza Rajs sastaće se s visokim zvaničnicima Australije, Kine, Indije, Južne Koreje i Japana da bi razmotrili načine borbe protiv klimatskih promena. Reč je o prvom sastanku Azijsko-pacifičkog parterstva za čist razvoj i klimu, sklopljenog u julu prošle godine.
Te zemlje koje sa Sjedinjenim Američkim Državama, čine gotovo polovinu svetskog stanovništva i učestvuju s oko 50 odsto u svetskoj potrošnji energije, nastoje da razviju i povećaju rasprostranjenost nuklearne energije i tehnologija koje bi omogućile da se gasovi s efektom staklene bašte ne oslobađaju u atmosferu prilikom sagorevanja goriva.
Flaneri je, međutim, ocenio da uopšte nije izvesno da u današnjem svetu plan smanjenja emisije štetnih gasova može da funkcioniše na dobrovoljnoj osnovi. Ovaj naučnik smatra da su za neophodne rezultate potrebni propisi ili tržišni mehanizmi poput poreza i vladine subvencije za ekološku energiju.
SAD i Australija su odbile da prihvate Protokol iz Kjota koji razvijenim zemljama nalaže da smanje emisiju gasova s efektom staklene bašte poput ugljen-dioksida i metana za najmanje 5,2 odsto. One su ga odbacile baš zato što je obavezujući i zahteva ispunjenje određenih ciljeva u utvrđenom roku.
SAD su najveći svetski zagađivač odgovoran za gotovo četvrtinu ukupne svetske emisije gasova s efektom staklene bašte. Kina i Indija su potpisale sporazum iz Kjota, ali kao zemlje u razvoju nisu morale da prihvate precizna ograničenja. Stručnjaci upozoravaju da se posledice klimatskih promena već osećaju i ukazuju da su sve brojnije vremenske nepogode posledica globalnig zgrevanja.
Meteorolozi su saopštili da je 2005. bila najtoplija godina dosad zabeležena u Australiji. Prosečna temeratura iznosila je 22,89 stepeni Celzijusa, čak 1,09 stepeni više nego u periodu od 1961. do 1990. koji se smatra referentnim za merenje globalnog zagrevanja.
'Možda se na prvi pogled čini da ovo povećanje nije značajno, ali porast prosečne temperature za jedan stepen odgovara promeni koja bi se desila kada bi se mnogi gradovi južne Australije pomerili približno 100 kilometara na
'63. OFK Beograd-Juventus 2-1
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Ofka till I die
Nezvanični sajt OFK Beograda
Sačuvajmo Omladinski stadion!
Sad malo o pecinama.Najveca pecina je Mammoth flint ridge cave u SAD.Duzina je 556,5 km.U Evropi je Helloh u Svajcarskoj 184 km.Kod nas je to pecina nad Vrazjim firovima kod Bijelog Polja 10,5 km. Sto se vodopada tice najveci ji endzelov vodopad na Orinoku u Venecueli 1054m.Posle njega je Tugela u Africi 933m...
mi nismo ljudi mi smo sa karaburme